Plagiat

Pisałam już wcześniej o  inspiracjach o tym skąd można je czerpać i jak przekładane są na gotowe kolekcje i ubrania. Jednak od inspiracji do plagiatu droga jest bardzo krótka...i to właśnie tematem plagiatów w modzie chciałam się zająć w tym tygodniu.

Plagiat a Prawo

Z prawnego punktu widzenia sprawa jest dość zawiła. Oczywiście posiadamy krajowe prawo ochrony praw autorskich, ale w świecie gdzie każde państwo ma swoje odrębne prawo, a ubrania sprzedawane są globalnie, ciężko jest to wszystko ogarnąć.

Pojęcie plagiatu nie istnieje w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych...trudno jest więc znaleźć definicję plagiatu. Jest to pojęcie bardzo szerokie i dość rozmyte... czasami trudno jednoznacznie wskazać co jest plagiatem a co nie. Generalnie plagiatem jest przywłaszczenie cudzego utworu w całości, a także jego znacznych lub istotnych części. Z punktu widzenia prawa z plagiatem mamy do czynienia wtedy, gdy przypisujemy sobie autorstwo cudzego utworu. Nie wolno też oczywiście wykorzystywać czyichś projektów komercyjnie, bez wiedzy i zgody autora. Choć są tu pewne wyjątki...takie jak prawo cytatu...utwór inspirowany...jest to naprawdę dość skomplikowane i bez dobrego prawnika ani rusz.

No bo czy jeśli wykorzystamy np czyjeś zdjęcie ale przetworzymy je, zmienimy kolory, proporcje...kiedy przekroczymy tą cienką linię? W przypadku mody nie jest to takie oczywiste...dlatego sądy często korzystają z opinii biegłych, którzy ostatecznie rozstrzygają sporne kwestie. Możecie sami pobawić się w biegłych :D Inspiracja to czy plagiat?

http://www.modnaulica.pl

http://www.modnaulica.pl

http://www.modnaulica.pl

http://www.modnaulica.pl

Słynne Polskie plagiaty

Jedną z bardziej znanych firm oskarżonych o plagiat była Gdańska firma LPP właściciel marki Reserved. Na jednej z koszulek marki użyto zdjęcia 19-sto letniej Amerykanki Rockie Nolan. LPP zaproponowało autorce zdjęcia marne 150$ i to ją najbardziej zdziwiło. Cała sprawa skończyła się w sądzie.

Wyraźną inspirację widać też w projektach La Manii... dla porównania kolekcja Przetakiewicz vs Giambattista Valli. Z tego co wiem tu obyło się bez sądów, ale podobieństwo krojów...powalające/

Jeden z bardziej znanych projektantów mody - Maciej Zień- doszukał się wyraźnych inspiracji u swojego kolegi po fachu - Dawida Wolińskiego. Poniżej zdjęcia z pokazu Wolińskiego.

A tu już pokaz Dolce & Gabbana jesień/zima 2012/13.

Do tego wszystkiego redaktor Pieńkowska uznała, że Woliński za dużo sobie życzy za swoje sukienki, bo znalazła tańsze makatki w Nepalu....bez komentarza.

Żeby było jeszcze ciekawiej Zień chyba też szuka "inspiracji" wśród znanych marek... Jego sukienka z sezonu Jesień-Zima 2011/12 bardzo przypomina inną suknię z domu mody Lanvin (Wiosna-Lato 2008).

Podobnych przykładów w świecie mody jest bardzo dużo.

 

ZARA - królowa plagiatu

Jedną z marek, która "słynie" z plagiatów jest niewątpliwie Zara. W książce pt. "Człowiek, który stworzył Zarę", o której pisałam już wcześniej, Amancio Ortega (właściciel marki) przyznaje, że kupuje wzory znanych projektantów. Po zakupie wzory są rozpruwane, poznawane są tajniki konstrukcji danego modelu, po czym wprowadzane są zmiany (lub nie) i model trafia do produkcji.

Zara już wielokrotnie pozywana była przez różne firmy o plagiat. Krążą nawet plotki, że firma ma specjalny budżet przeznaczony na ugody i kary za kopiowanie wzorów innych firm. Poniżej kilka przykładów made by ZARA.

Dodaj napis

Zara zaliczyła też wpadkę z T-shirtami wykorzystując zdjęcia blogerek i szafiarek jako inspiracje na swoje nadruki.

Zabawne jest to, że sama Zara też jest często plagiatowana przez inne, tańsze marki. Na przykład ten model torebki widzieliście pewnie już wszędzie...

 

Światowy plagiat

Żeby nie było tak słodko inni światowi projektanci też "inspirują się" wcześniejszymi dokonaniami swoich kolegów. Czasem trudno stwierdzić czy to tylko inspiracja czy już plagiat. A może dwóch projektantów wpadło w tym samym czasie na podobne pomysły? Takie wypadki tez się przecież zdażają.

Balenciaga 2000 vs Anthony Vacarello 2011

Balenciaga 2008 vs Cedric Charlier 2012

Geoffrey’a Beene 2004 vs Céline 2013

Na zakończenie polecam stronę modnaulica.pl znajdziecie tam sporo informacji na temat tego jak kupić oryginał na internetowej aukcji, dlaczego klienci kupują podróbki i kiedy inspiracja staje się kopią. Miłej lektury :D